ΚΥΦΟΠΛΑΣΤΙΚΗ

Η κυφοπλαστική είναι μια μικρο-επεμβατική μέθοδος η οποία χρησιμοποιείται για την τεχνητή σκλήρυνση συμπιεστικών καταγμάτων αποκλειστικά των σπονδυλικών σωμάτων των θωρακικών και οσφυϊκών σπονδύλων. Πρωτοεμφανίστηκε στη Γαλλία το 1984 ως σπονδυλοπλαστική και σταδιακά καθιερώθηκε λόγω της ευκολίας και των άμεσων κλινικών αποτελεσμάτων. Γίνεται με τη χρήση ειδικών μεταλλικών οστικών καθετήρων (trocar) οι οποίοι εισάγονται, με κατεύθυνση από πίσω προς τα εμπρός, μέσα στο σπονδυλικό σώμα με τη βοήθεια ακτινοσκόπησης. Στην περίπτωση της σπονδυλοπλαστικής ακολουθεί έγχυση μικρής ποσότητας οστικού τσιμέντου με πίεση. Στην περίπτωση της κυφοπλαστικής γίνεται πρώτα εισαγωγή ειδικών μπαλλονιών τα οποία διατείνονται και δημιουργούν ελεγχόμενες κοιλότητες μέσα στο σπονδυλικό σώμα και στη συνέχεια ακολουθεί η έγχυση του οστικού τσιμέντου χωρίς πίεση. Πλεονέκτημα της χρήσης διατεινόμενων οστικών μπαλλονιών είναι η ελεγχόμενη δημιουργία οστικών κοιλοτήτων μέσα στο σπονδυλικό σώμα, κυρίως όμως ότι, με τις ενδοστικές δυνάμεις που εφαρμόζονται, επιτυγχάνεται σε ένα ποσοστό και ανάταξη της παραμόρφωσης που έχει δημιουργηθεί άν και εφ΄όσον το κάταγμα είναι σχετικά πρόσφατο.

Στα αρχικά στάδια εφαρμογής και οι δύο μέθοδοι, σπονδυλοπλαστική και κυφοπλαστική, ήταν εξίσου δημοφιλείς και χρησιμοποιήθηκαν πάρα πολύ. Μετά τον πρώτο ενθουσιασμό, στατιστικές αναλύσεις σε μεγάλες σειρές περιστατικών, έδειξαν μειονεκτήματα της σπονδυλοπλαστικής σε σύγκριση με την κυφοπλαστική. Πρώτο μειονέκτημα της πρώτης η εισαγωγή του οστικού τσιμέντου με πίεση που ωδηγούσε σε μεγάλα ποσοστά ανεξέλεγκτης διαφυγής και αναγκαστικής διακοπής της διαδικασίας (30%) κάτι που δεν γίνεται με την κυφοπλαστική όπου οι πιέσεις εξασκούνται κατά τη διαδικασία διάτασης των μπαλλονιών ενώ το οστικό τσιμέντο εισάγετα χωρίς πίεση. Δεύτερο μειονέκτημα το γεγονός ότι η σπονδυλοπλαστική δεν επιτυγχάνει καμμία διόρθωση παραμόρφωσης. Σε αντίθεση, η ενδοστική διάταση των μπαλλονιών, άν γίνει εγκαίρως, μπορεί να επιτύχει ικανοποιητικά ποσοστά διορθώσεων. Τρίτο, μειονέκτημα της σπονδυλοπλαστικής, η μικρή αποτελεσματικότητα στον τομέα καταπολέμησης του πόνου όπου βρέθηκε να έχει μικρή διαφορά από τη συντηρητική θεραπεία σε πρόσφατες διεθνείς δημοσιεύσεις του 2009 και 2010.

Η κυφοπλαστική γίνεται με τοπική ή γενική αναισθησία. Εξαρτάται από την γενική κατάσταση του ασθενή και τη δυνατότητά του για καλή συνεργασία. Προϋπόθεση είναι να μπορεί να συνεργασθεί και να παραμείνει ήρεμος, ξαπλωμένος μπρούμητα ή στο πλάϊ για τρία τέταρτα με μια ώρα περίπου. Η στόχευση του σημείου εισόδου των ειδικών μεταλλικών οστικών καθετήρων (trocar) γίνεται αρκετά εύκολα με μια πολύ μικρή τομή στο δέρμα. Ο οστικός καθετήρας τοποθετείται συνήθως μέχρι την αρχή του σπονδυλικού σώματος, μέσα από τον σπονδυλικό αυχένα. Στη συνέχεια περνάει, μέσα από τον αρχικό καθετήρα, μια φρέζα μέχρι το πρόσθιο τοίχωμα του σπονδυλικού σώματος η οποία μετά αφαιρείται. Ακολουθεί η τοποθέτηση του μπαλλονιού το οποίο φουσκώνει με ακτινοσκιερό υγρό με ελεγχόμενη πίεση, όγκο και κατεύθυνση δημιουργώντας κοιλότητα μέσα στο σπονδυλικό σώμα αλλά και προκαλώντας ανάταξη της παραμόρφωσης, όπου είναι δυνατό. Παρόμοια διαδικασία γίνεται και ετερόπλευρα στις περιπτώσεις που είναι αναγκαίο. Ακολουθεί η πλήρωση των οστικών κοιλοτήτων που έχουν δημιουργηθεί με οστικό τσιμέντο. Η ποσότητα που χρειάζεται είναι γνωστή, από τον όγκο των μπαλλονιών που έχουν χρησιμοποιηθεί, και η τοποθέτηση γίνεται προοδευτικά με ειδική τεχνική, ανάλογα και με το είδος της κάκωσης, κάτω από συνεχή ακτινοσκοπικό έλεγχο αλλά, σε κάθε περίπτωση, χωρίς πίεση.

Η έγχυση του οστικού τσιμέντου είναι μια διαδικασία η οποία χρειάζεται ιδιαίτερη τεχνική και γνώσεις και συνεργασία χειρουργού και αναισθησιολόγου, όταν γίνεται με γενική αναισθησία ή χειρουργού και ασθενή όταν γίνεται με τοπική αναισθησία.

Προϋποθέσεις επιτυχίας της κυφοπλαστικής είναι οι σωστές ενδείξεις οι οποίες είναι, εκτός από το πρόσφατο κάταγμα και το είδος του κατάγματος το οποίο πρέπει απαραίτητα να μη περιλαμβάνει στοιχεία συντριβής του πρόσθιου τοιχώματος του σπονδυλικού σωλήνα. Αυτό γιατί αυξάνονται οι πιθανότητες διαφυγής του οστικού τσιμέντου μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα με συνέπειες πίεσης του νωτιιαίου μυελού ή/και των νωτιαίων ριζών. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει επειγόντως να γίνει ανοιχτή χειρουργική επέμβαση και αφαίρεση του οστικού τσιμέντου από τον σπονδυλικό σωλήνα. Άλλες πιθανές επιπλοκές είναι η διαφυγή τσιμέντου ελεύθερα μπροστά από τη σπονδυλική στήλη ή μέσα στα μικρά αγγεία. Σοβαρές επιπλοκές που αναφέρονται αλλά ευτυχώς πολύ σπάνιες είναι οι εμβολές.

Η κυφοπλαστική εφαρμόζεται σε συμπιεστικά κατάγματα των θωρακικών και οσφυϊκών σπονδύλων που οφείλονται σε μείωση της οστικής αντίστασης του σπογγώδους οστού. Κυριώτερες αιτίες είναι η οστεοπώρωση και οι όγκοι, καλοήθεις ή κακοήθεις, πρωτοπαθείς ή μεταστατικοί.

Συμπεράσματα: η κυφοπλαστική είναι μια μικρο-επεμβατική μέθοδος για την άμεση αντιμετώπιση ορισμένων συμπιεστικών καταγμάτων του σώματος των θωρακικών και οσφυϊκών σπονδύλων. Επιτυγχάνει εξάλειψη του πόνου και σε περιπτώσεις που εφαρμοστεί εγκαίρως μπορεί να επιτύχει και ανάταξη της παραμόρφωσης.