ΟΠΙΣΘΙΑ ΟΣΦΫΙΚΗ ΔΙΑΥΧΕΝΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑ
Η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης έχει μορφή τόξου με την κορυφή προς τα εμπρός, σχηματίζοντας ένα ομαλό λορδωτικό κύρτωμα. Συνδέεται προς τα κάτω με το ιερό και προς τα πάνω με την θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης η οποία έχει αντίστροφο, κυφωτικό κύρτωμα, με την κορυφή προς τα πίσω. Χαρακτηριστικό της οσφυϊκής μοίρας είναι η κινητικότητά της ιδιαίτερα στο οβελιαίο επίπεδο κάτι που προδιαθέτει και σε συνθήκες αστάθειας οι οποίες είναι ιδιαίτερα συχνές στην κατώτερη μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Η σπονδυλοδεσία είναι μια πρόσθετη χειρουργική πράξη η οποία γίνεται με κύριο στόχο την αποκατάσταση της σταθερότητας της σπονδυλικής στήλης. Για να γίνει αυτό ο χειρουργός εκμεταλλεύεται και χρησιμοποιεί συγκεκριμένα ανατομικά μόρια τα οποία είναι έξω από τον σπονδυλικό σωλήνα, έχουν όμως την αντοχή και ιδιαίτερα καλές μηχανικές ιδιότητες. Χρησιμοποιούνται πρόσθετα κοχλιωτά μεταλλικά εμφυτεύματα (διαυχενικές βίδες) τα οποία τοποθετούνται με οπίσθια προσπέλαση – οπίσθια – μέσα από τους αυχένες των σπονδύλων – διαυχενικά – και επιτυγχάνουν τη σταθεροποίηση (δέσιμο) των σπονδύλων – σπονδυλοδεσία. Οι διαυχενικές βίδες απολήγουν σε ελεύθερη συνδετική υποδοχή η οποία υποδέχεται την επιμήκη σταθεροποιητική συνδετική ράβδο.
Οι διαυχενικές βίδες που θα τοποθετηθούν σε κάθε ημιμόριο (δεξιά ή αριστερά) συνδέονται σταθερά σε επιμήκεις σταθερο-ποιητικές συνδετικές ράβδους (δεξιά ή αριστερά) οι οποίες προκυρ-τώνονται ανάλογα με το επιθυμητό ή εφικτό μέγεθος και την επιθυμητή ή εφικτή μορφή του κυρτώματος της σπονδυλικής στήλης.
Ο τρόπος που τοποθετούνται οι διαυχενικές βίδες (γωνία και βάθος), οι γωνίες προκύρτωσης των επιμήκων σταθεροποιητικων συνδετικών ράβδων αλλά και ο τρόπος και η σειρά σύσφιξης και καθήλωσης των βιδών στις ράβδους προσδιορίζουν και καθορίζουν όλες τις μικρο-μετακινήσεις των σπονδύλων οι οποίες γίνονται κατά την διαδικασία σύσφιξης των συνδέσεων βιδών και ράβδων και καθορίζουν και το τελικό, εμβιομηχανικά επιτυχημένο ή αποτυχημένο, αποτέλεσμα της επέμβασης. Μετά την ολοκλήρωση της επιμήκους σταθεροποίησης των διαυχενικών εμφυτευμάτων (βιδών) στις επιμήκεις ράβδους, ακολουθεί σύνδεση των ράβδων μεταξύ τους με εγκάρσια συνδετικά σε ένα ή περισσότερα επίπεδα. Ιδανικό είναι να τοποθετούνται τουλάχιστον δυο εγκάρσια συνδετικά, εαν και εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν, ώστε να δημιουργείται κλειστό τετράπλευρο,
Βιολογικά, ανεξάρτητα από την καλή ή όχι μηχανική σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης, σκοπός και στόχος της χειρουργικής επέμβασης είναι και η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών και προϋποθέσεων ώστε ο ίδιος ο οργανισμός να μπορέσει να λειτουργήσει αυτόνομα και να δημιουργήσει νέο κόκκαλο ώστε να γεφυρώσει τα κενά που υπήρχαν ή δημιουργήθηκαν με την επέμβαση και να ακινητοποιήσει την σπονδυλική στήλη με βιολογική σπονδυλοδεσία, δηλ. με με την ανάπτυξη νέου οστίτη ιστού. Για το σκοπό αυτό αποφλοιώνονται τοπικά οι οστικές επιφάνειες, ανοίγονται οι οπίσθιες σπονδυλικές αρθρώσεις και τοποθετούνται οστικά μοσχεύματα είτε αυτόλογα (από τον ίδιο τον άρρωστο) είτε αλλομοσχεύματα, τα οποία τοποθετούνται στις περιοχές στις οποίες επιδιώκεται η ανάπυξη νέου οστού ώστε να επιτευχθεί ολοκληρωμένη βιολογική σπονδυλοδεσία.
Συστήματα σπονδυλοδεσίας: Οι σημερινές πρόοδοι παρέχουν την άνεση για χρήση εξελιγμένων συστημάτων σπονδυλοδεσίας τα οποία είναι κατασκευασμένα από ειδικά παραμαγνητικά κράμματα που επιτρέπουν μεγάλες φορτίσεις άμεσα μετεγχειρητικά και για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ο εξειδικευμένος σχεδιασμός των συνδετικών στοιχείων επιτρέπει την άνεση διεγχειρητικών χειρισμών και διορθώσεων ενώ οι γνώσεις της εμβιομηχανικής βοήθησαν στην επίτευξη καλύτερων διορθώσεων και σταθεροποιήσεων των κυρτωμάτων.
Επιπλοκές: Με δεδομένο ότι δεν θα χρειαστούν πρόσθετες χειρουργικές πράξεις μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα, οι μοναδικές πιθανές επιπλοκές είναι από κακή τοποθέτηση των διαυχενικών βιδών και κακούς χειρισμούς κατά τις διαδικασίες σύνδεσης του συστήματος, κάτι που εξαρτάται άμεσα από τις γνώσεις και την εμπειρία του χειρουργού. Η χρήση ακτινολογικών βοηθημάτων, πλοήγησης και οδηγών συντελεί στην μείωση ή/και εκμηδένιση αυτών.
Χρόνοι: Μια συνηθισμένη ανοιχτή οπίσθια οσφυϊκή διαυχενική σπονδυλοδεσία διαρκεί σήμερα περίπου 3-4 ώρες ανάλογα και με την συνολική έκταση και η συνολική νοσηλεία 3-5 ημέρες. Η παραμονή στο σπίτι, μετά το νοσοκομείο, θα χρειαστεί άλλες 7-10 ημέρες και η συνολική ταλαιπωρία είναι 2 μήνες.
Συμπεράσματα: Η οπίσθια οσφυϊκή διαυχενική σπονδυλοδεσία είναι η χειρουργική επέμβαση η οποία γίνεται για να αποκαταστήσει τις αστάθειες στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Με τα σημερινά δεδομένα απαιτεί νοσηλεία 3-5 ημερών, εξασφαλίζει άμεσα απόλυτη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης και γίνεται αποκλειστικά έξω από τον σπονδυλικό σωλήνα.