ΟΣΦΥΪΚΗ ΔΙΣΚΕΚΤΟΜΗ

Η πρώτη εγχείρηση για κήλη μεσοπονδύλιου δίσκου ανακοινώθηκε το 1934 από τους Mixter και Barr οι οποίοι αφαίρεσαν με επιτυχία το τμήμα του δίσκου που πρόβαλε και πίεζε νωτιαία ρίζα. Aπό τότε η εγχείρηση καθιερώθηκε και γίνεται μέχρι σήμερα.

Aνοιχτή οπίσθια οσφυϊκή δισκεκτομή

H πιο συνηθισμένη επέμβαση που γίνεται για κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι η αφαίρεσή του με γενική αναισθησία και ανοιχτή οπίσθια προσπέλαση μέσα από τον σπονδυλικό σωλήνα. Για να γίνει αυτό προηγείται η διάνοιξη του σπονδυλικού σωλήνα, παραμερίζονται οι μήνιγγες και οι νωτιαίες ρίζες και στη συνέχεια κόβεται, με νυστέρι, ο ινώδης δακτύλιος στο σημείο που προβάλλει η κήλη και στη συνέχεια αφαιρείται ο πηκτοειδής πυρήνας του δίσκου. Χαρακτηριστικό είναι ότι στη περιοχή αυτή δεν υπάρχει νωτιαίος μυελός παρά μόνο ρίζες και υπάρχει η δυνατότητα να γίνονται, χωρίς κίνδυνο, μικρές σχετικά μετακινήσεις στις μήνιγγες όπου και όσο χρειάζεται.

Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος αντιστοιχεί στο διάστημα που βρίσκεται ανάμεσα στα πέταλα δύο διαδοχικών σπονδύλων. Η προσπέλαση του σπονδυλικού σωλήνα γίνεται ανάμεσα στα πέταλα δύο διαδοχικών σπονδύλων με την αφαίρεση του ωχρού συνδέσμου που τα συνδέει και μικρού τμήματος από αυτά (μερική πεταλεκτομή). Αμέσως κάτω από τον ωχρό σύνδεσμο και τα πέταλα βρίσκονται οι μήνιγγες από τις οποίες φαίνεται μόνο η εξωτερική, η σκληρά. Παραμερίζοντας τη σκληρά μήνιγγα, ο χειρουργός μπορεί και βλέπει ένα τμήμα από την οπίσθια επιφάνεια του δακτύλιου του μεσοσπονδύλιου δίσκου.

Το μέγεθος του ανοίγματος στα πέταλα των σπονδύλων, δηλ. το μέγεθος της πεταλεκτομής, εξαρτάται από την εντόπιση και το μέγεθος της προβολής του μεσοσπονδύλιου δίσκου αλλά και από την ικανότητα και την εμπειρία του χειρουργού. 'Oταν υπάρχει ρήξη του δακτύλιου και έξοδος τμημάτων του πηκτοειδή πυρήνα μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα, αυτά συνήθως βρίσκονται παρεκτοπισμένα πιο κάτω από το ύψος του δίσκου και χρειάζεται μεγαλύτερη πεταλεκτομή.

Στις περιπτώσεις που η κήλη προβάλλει προς τα πλάγια, το άνοιγμα της πεταλεκτομής δεν είναι αρκετό για καλή ορατότητα της προβολής του δίσκου. Στις περιπτώσεις αυτές αφαιρείται πολλές φορές και τμήμα από την αρθρική απόφυση οπότε δημιουργούνται συνθήκες ιατρογενούς αστάθειας οι οποίες πρέπει να διορθωθούν με συμπληρωματικές πράξεις από τον χειρουργό.

Υπάρχουν και περιστατικά όπου η κήλη του δίσκου βρίσκεται πολύ πλάγια, έξω από τον σπονδυλικό σωλήνα και μέσα στο σπονδυλικό τρήμα. Στις περιπτώσεις αυτές η προσπέλαση γίνεται από τα πλάγια, χωρίς να χρειαστεί πεταλεκτομή και αφαιρείται ο πηκτοειδής πυρήνας έξω από τον σπονδυλικό σωλήνα.

Σε κάθε περίπτωση, ο ινώδης δακτύλιος δεν αφαιρείται εκτός από ένα πολύ μικρό κομμάτι του αντίστοιχα με το σημείο προβολής της κήλης του πηκτοειδούς πυρήνα το οποίο είναι και το τμήμα του δίσκου που τελικά αφαιρείται με τα κατάλληλα χειρουργικά εργαλεία.

Μικρο-επεμβατική οπίσθια οσφυϊκή δισκεκτομή

Η πρόοδος στον τομέα της κατασκευής χειρουργικών εργαλείων συνετέλεσε τα μέγιστα στη βελτίωση της χειρουργικής τεχνικής και επέτρεψε τη διενέργεια της οπίσθιας οσφυϊκής δισκεκτομής με πολύ μικρότερη τομή γι'αυτό και ονομάζεται και μικρο-δισκεκτομή. Πραγματοποιείται με τη βοήθεια ειδικών αγγίστρων, ψυχρού φωτισμού, χειρουργικών εργαλείων και χειρουργικού μικροσκοπίου σταθερού ή φορητού. Οι βασικοί χειρουργικοί χρόνοι παραμένουν ίδιοι όπως και οι χειρουργικοί χειρισμοί. Σημαντική διαφορά η μείωση του χρόνου νοσηλείας σε 1-2 ημέρες και η ταχύτερη αποκατάσταση λόγω του σαφώς μικρότερου χειρουργικού τραύματος. Μοναδικό συγκριτικό μειονέκτημα είναι η σχετικά περιορισμένη ορατότητα και η δυσκολία διεγχειρητικών χειρισμών αλλά υπάρχει πάντα η δυνατότητα της εύκολης μετατροπής της σε ανοιχτή δισκεκτομή.

Ενδοσκοπική οπίσθια οσφυϊκή δισκεκτομή

Γίνεται με τη βοήθεια ειδικού ενδοσκοπίου μέσω του οποίου υπάρχει η δυνατότητα τόσο της άμεσης οπτικής επαφής με τα "εν τω βάθει" τεκταινόμενα αλλά και της αφαίρεσης τμημάτων του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Η τομή του δέρματος είναι συγκριτικά η μικρότερη αλλά και η αποτελεσματικότητα της μεθόδου είναι και η συγκριτικά μικρότερη επίσης εκτός και αν η περίπτωση είναι σχετικά απλή. Σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα η δυνατότητα διεκπεραίωσης ακόμα και με τοπική αναισθησία, σε ορισμένες περιπτώσεις, και η μεγάλη μείωση του χρόνου μετεγχειρητικής νοσηλείας.

Επιπλοκές: Παρά το γεγονός ότι όλη η εγχείρηση γίνεται αποκλειστικά σε τμήματα του ερειστικού συστήματος (οστά, σύνδεσμοι και μεσοσπονδύλιος δίσκος) εκτελούνται λεπτοί χειρισμοί τόσο στη σκληρά μήνιγγα η οποία περιβάλλει τις νωτιαίες ρίζες, στην ίδια τη νωτιαία ρίζα και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνουν χειρισμοί και στο νωτιαίο γάγγλιο που βρίσκεται μέσα στο μεσοσπονδύλιο τρήμα. Υπερβολικοί χειρισμοί ή πίεση στα νευρικά στοιχεία μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές νευρολογικές επιπλοκές. Κατά τη διάρκεια των χειρουργικών χειρισμών μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα υπάρχει πιθανότητα να προκληθεί τοπική αιμορραγία (φλεβικό πλέγμα Batson). Πρέπει να ανασχεθεί αλλοιώς υπάρχει κίνδυνος από δημιουργία αιματώματος το οποίο άν παραμείνει συνιστά σοβαρή επιπλοκή. Σε περίπτωση που προκληθούν κακώσεις στις οπίσθιες σπονδυλικές αρθρώσεις μπορεί να δημιουργηθούν συνθήκες αστάθειας με μελλοντικές επιπτώσεις.

Συμπεράσματα: Η οσφυϊκή δισκεκτομή είναι από τις πιο συνηθισμένες χειρουργικές επεμβάσεις που γίνονται στη σπονδυλική στήλη γεγονός όμως που δεν πρέπει να μας εφησυχάζει γιατί δεν είναι μία απλή και εύκολη επέμβαση που μπορεί να την διεκπεραιώσει έτσι απλά και εύκολα οποιοσδήποτε χωρίς εμπειρία και κατάλληλη εξειδίκευση. Οι μικροεπεμβατικές τεχνικές συμβάλλουν κατά πολύ στη μείωση του χρόνου νοσηλείας και αποκατάστασης.