ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΚΗΛΗ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΔΙΣΚΟΠΑΘΕΙΑ

Ανατομία: Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος βρίσκεται ανάμεσα σε δυο σπονδυλικά σώματα σχηματίζοντας μια "αμφιάρθρωση". Αποτελείται από το περίβλημα και τον πυρήνα. Το περίβλημα ονομάζεται ινώδης δακτύλιος και αποτελείται από συνδετικό ιστό σε πολλές δεσμίδες και με διαφορετικές κατευθύνσεις. Είναι σταθερά στερεωμένος πάνω στα σώματα των σπονδύλων τα οποία και συνδέει. Στο κέντρο κάθε μεσοσπονδύλιου δίσκου βρίσκεται ο πηκτοειδής πυρήνας. Είναι φτιαγμένος και αυτός από ινώδη ιστό αλλά πολύ πιο ομοιογενής και είναι πολύ πιο ελαστικός.

Σε αντίθεση με τη θωρακική και οσφυϊκή μοίρα, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι της αυχενικής μοίρας σπανιώτατα προβάλουν προς τα πλάγια ή μπροστά γιατί εμποδίζονται από τις αρθρώσεις του Luschka. Προβάλουν μόνο προς τα πίσω ή προς τα πίσω και πλάγια δηλ. προς τον σπονδυλικό σωλήνα ή προς τα σπονδυλικά τρήματα.

Φυσιολογία: Ο ινώδης δακτύλιος ελέγχει τις πλάγιες και οριζόντιες κινήσεις όπως και τις στροφές και τις κάμψεις, ανάμεσα στα σπονδυλικά σώματα, σε όλες τις κατευθύνσεις. Ο πυρήνας λειτουργεί περισσότερο σαν αποσβεστήρας δυνάμεων (αμορτισέρ) όπου ελέγχονται πιο πολύ οι κατακόρυφες κινήσεις και οι κάμψεις. Ο μεσοπονδύλιος δίσκος διατηρεί επίσης, με τον όγκο του, την απόσταση ανάμεσα στα σπονδυλικά σώματα και το εύρος των σπονδυλικών τρημάτων και έμμεσα τις αποστάσεις ανάμεσα στις οπίσθιες σπονδυλικές αρθρώσεις αλλά και την απαραίτητη τάση στους συνδέσμους της σπονδυλικής στήλης.

Τοπικές διαταραχές προκαλούνται από τη μείωση της ελαστικότητας του δίσκου ή τη μείωση του όγκου και του ύψους του δίσκου. Η μείωση της ελαστικότητας έχει επιπτώσεις κυρίως στην εμβιομηχανική του ίδιου του δίσκου ενώ η μείωση του όγκου έχει επιπτώσεις στην εμβιομηχανική των οπίσθιων σπονδυλικών αρθρώσεων και στους συνδέσμους της σπονδυλικής στήλης. Η διάταση του δίσκου προκαλεί πόνο τοπικά, αντίστοιχα με τον ινώδη δακτύλιο όπου και δημιουργούνται και μικρές ή μεγάλες ρήξεις.

Οι ρήξεις στον ινώδη δακτύλιο έχουν ως αποτέλεσμα την μετατόπιση του πυρήνα προς το σημείο της ρήξης και σε ορισμένες περιπτώσεις, την προβολή του πυρήνα έξω από τα όρια του ινώδους δακτύλιου. Στις περιπτώσεις που η προβολή αντιστοιχεί στον σπονδυλικό σωλήνα πιέζεται και ερεθίζεται άμεσα ο νωτιαίος μυελός. Όταν αντιστοιχεί  σε μεσοσπονδύλιο τρήμα ερεθίζεται στην έκφυσή της η αντίστοιχη αυχενική ρίζα με κλινικές εκδηλώσεις από το αντίστοιχο άνω άκρο. Έμμεσος ερεθισμός προκαλείται και στις σπονδυλικές αρτηρίες οι οποίες περνάνε μέσα από τους αυχενικούς σπονδύλους στην ΑΜΣΣ.

Συμπτώματα: Η πιο συνηθισμένη εντόπιση κήλης δίσκου στην ΑΜΣΣ είναι στα διαστήματα Α5-Α6 και Α6-Α7. Ακολουθούν σε συχνότητα τα διαστήματα Α3-Α4 και Α4-Α5. Η κήλη δίσκου στον αυχένα προκαλεί πόνο στον λαιμό, στον ώμο, στην ωμοπλάτη και στο άνω άκρο ο οποίος επιτείνεται με συγκεκριμένες κινήσεις. Ανάλογα με το μέγεθος της προβολής του δίσκου μπορεί να εμφανιστούν μουδιάσματα ή πόνος κατά μήκος του άνω άκρου μέχρι και τα δάχτυλα. Τα συμπτώματα από το άνω άκρο αλλάζουν με τις κινήσεις του λαιμού.

Διερεύνηση: Η απλές ακτινογραφίες μπορεί να δείξουν στένωση στο διάστημα που αντιστοιχεί με την κήλη του δίσκου ή ευθειασμό της αυχενικής λόρδωσης. Απεικονιστικά καλύτερες εικόνες είναι της μαγνητικής τομογραφίας (MRI). Στις περιπτώσεις που υπάρχουν νευρολογικές βλάβες, ασθητικές ή κινητικές, το ηλεκτρομυογράφημμα (ΗΜΓ) αποσαφηνίζει και διευκρινίζει το επίπεδο, το μέγεθος και το είδος της βλάβης στους νευρικούς ιστούς.

Θεραπεία: Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι κήλες των μεσοσπονδύλιων δίσκων στην ΑΜΣΣ αντιμετωπίζονται συντηρητικά. Χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που δεν ανταποκρίνονται στη συντηρητική θεραπεία ή παρουσιάζουν νευρολογικές επιπλοκές από ερεθισμό του βραχιόνιου πλέγματος ή εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο πρόκλησης αυχενικής μυελοπάθειας λόγω άμεσης πίεσης του νωτιαίου μυελού. Η εγκατάσταση αυχενικής μυελοπάθειας αποτελεί ένδειξη άμεσης χειρουργικής επέμβασης.

Συντηρητική θεραπεία

Η συντηρητική αγωγή ενός αυχενοβραχιόνιου συνδρόμου, το οποίο τεκμηριωμένα οφείλεται σε κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, βασίζεται στην καταπολέμηση της άσηπτης φλεγμονής τοπικά και στη μηχανική αποσυμπίεση και μερική ανάταξη του δίσκου που πάσχει. Φαρμακευτικά, χορηγούνται μυοχαλαρωτικά, αντιφλεγμονώδη και παυσίπονα. Τοπικά, έχουν μυοχαλαρωτική δράση τα ζεστά επιθέματα. Η ακινητοποίηση του λαιμού με κηδεμόνα δρα ευεργετικά. Η φυσικοθεραπεία έχει ξεχωριστή θέση στη συντηρητική θεραπεία και συμβάλει πάρα πολύ τόσο στην καταπολέμηση της άσηπτης φλεγμονής όσο και των μηχανικών επιπτώσεων της κήλης. Διακοπή της συντηρητικής θεραπείας και ένδειξη χειρουργείου γίνεται όταν εμφανιστούν ή ενταθούν νευρολογικά σημεία ενδεικτικά της αύξησης της πίεσης στο βραχιόνιο πλέγμα ή εμφανιστούν κλινικά σημεία αυχενικής μυελοπάθειας.

Χειρουργικές Επεμβάσεις

Η πιο συνηθισμένη χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι η δισκεκτομή και διασωματική σπονδυλοδεσία με πρόσθια προσπέλαση. Δεν είναι η μοναδική μέθοδος και οι σημερινές εξελίξεις επιτρέπουν την εφαρμογή και άλλων σύγχρονων μεθόδων οι οποίες χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με άλλες παραμέτρους όπως η ηλικία, οι φθορές των οπίσθιων σπονδυλικών αρθρώσεων, η μυϊκή κατάσταση του ασθενή, το μέγεθος της φθοράς του δίσκου, η ελαστικότητα του δίσκου, κ.ά. όπως ο εξοπλισμός και οι γνώσεις και η εμπειρία του χειρουργού.

Δισκεκτομή: Πρόσθια Δισκεκτομή και Διασωματική Σπονδυλοδεσία.
Σπονδυλοδεσία: Σταθεροποιητική (Συμπληρωματική).
Συρίκνωση: Ενδο-δισκική έγχυση.
Διάταση: Πρόσθια Διασωματική Διάταση (D-ACID)
Αντικατάσταση: Τεχνητός Δίσκος ΑΜΣΣ.

Συμπεράσματα: Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου (ΚΜΔ) στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (ΑΜΣΣ) αποτελεί την πιο συχνή αιτία του αυχενο – βραχιονίου συνδρόμου. Στο μεγαλύτερο ποσοστό αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Θεραπεύεται χειρουργικά όταν αποτύχει η συντηρητική αγωγή, όταν υπάρχουν επιπλοκές και όταν πιέζεται ο νωτιαίος μυελός ή έχει προκληθεί αυχενική μυελοπάθεια. Υπάρχει ποικιλία χειρουργικών επεμβάσεων με την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστεί η κατάλληλη όταν πρέπει, όπως πρέπει και από έμπειρο γνώστη της μεθόδου.