ΣΚΟΛΙΩΣΗ
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΧΩΡΙΣ ΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑ
ΝΕΑ ΜΕΘΟΔΟΣ
Εισαγωγή
Η χειρουργική θεραπεία των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης ξεκίνησε στις αρχές τους περασμένου αιώνα (Albee) χωρίς τη χρήση πρόσθετων μεταλλικών εμφυτευμάτων. Καθιερώθηκε στη δεκαετία του '60 με την εφαρμογή της διατατικής μεταλλικής ράβδου του Harrington, ακολούθησε η μέθοδος του Eduardo Luque με υποπετάλεια σύρματα, προχώρησε στην εφαρμογή τμηματικής στήριξης με άγγιστρα και ράβδους και έφτασε η τμηματική στήριξη να κατανέμεται και με τις διαυχενικές βίδες.
Ανεξάρτητα από το είδος της χειρουργικής θεραπείας και το είδος των εμφυτευμάτων τα οποία χρησιμοποιούνται, το τελικό αποτέλεσμα της χειρουργικής θεραπείας ήταν και εξακολουθεί να θεωρείται επιτυχημένο από τη στιγμή που θα επιτύχει την απόλυτη ακινητοποίηση μικρού ή μεγάλου τμήματος της σπονδυλικής στήλης και συγκεκριμένα του τμήματος το οποίο και υφίσταται τη θεραπεία.
Σε γενικές γραμμές, επιτυχής θεωρείται η θεραπεία μιας σκολίωσης όταν διορθωθεί η παραμόρφωση και η σπονδυλική στήλη ακινητοποιηθεί στη διορθωμένη της θέση. Με τα σημερινά δεδομένα αυτό επιτυγχάνεται σε πολύ λίγο χρόνο, η νοσοκομειακή νοσηλεία είναι σχεδόν μια εβδομάδα και η συνολική ταλαιπωρία του ασθενή δεν διαρκεί περισσότερο από ένα δίμηνο. Οι παραμορφώσεις διορθώνονται πραγματικά πολύ ικανοποιητικά με τίμημα όμως την απώλεια της κίνησης σε ένα μεγάλο σχετικά τμήμα της σπονδυλικής στήλης.
Η νέα μέθοδος
Η νέα μέθοδος για τη θεραπεία των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης, οι οποίες προκαλούνται από την ιδιοπαθή σκολίωση στον αξονικό σκελετό, βασίζεται στην αρχή της διόρθωσης μόνο των οστικών αλλοιώσεων σε επιλεγένες σπονδυλικές μονάδες χωριστά χωρίς να γίνεται οποιαδήποτε επέμβαση σε άλλα μαλακά ανατομικά μόρια. Το ίδιο ισχύει και για τις οπίσθιες σπονδυλικές αρθρώσεις οι οποίες διατηρούνται ανέπαφες και λειτουργικές. Προϋπόθεση για επιτυχημένη εφαρμογή της μεθόδου είναι να υπάρχουν μικρά σχετικά οργανικά κυρτώματα, όχι μεγαλύτερα από τις 60°-80° και με κύρια εντόπιση στην οσφυϊκή και θωρακο-οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Παθολογική Ανατομία
Η ιδιοπαθής σκολίωση προκαλεί στη σπονδυλική στήλη συγκεκριμένες παραμορφώσεις οι οποίες αφορούν κυρίως στα οστά και περισότερο στα σπονδυλικά σώματα και στους αυχένες. Ορισμένα σπονδυλικά σώματα, σε συγκεκριμένα σημεία της σπονδυλικής στήλης στά μεταβατικά τμήματα των κυρτωμάτων, υφίστανται γωνιώδη παραμόρφωση και από συμμετρικά παραλληλεπίπεδα μετατρέπονται σε ασύμμετρα με παθολογικές πλάγιες κλίσεις. Οι σπονδυλικοί αυχένες, αντίστοιχα με τις κορυφές των κυρτωμάτων, υφίστανται ετεροβαρή ετερόπλευρη αυξομείωση του μήκους συμβάλλοντας στην παραμόρφωση του οπίσθιου τμήματος της σπονδυλικής στήλης.
Η νέα χειρουργική επέμβαση
Οι χειρουργικές παρεμβάσεις γίνονται αποκλειστικά με μικρο-επεμβατική τεχνική και σε συγκεκριμένα προ-επιλεγμένα τμήματα της σπονδυλικής στήλης. Όλες οι παρεμβάσεις γίνονται αποκλειστικά σε στοιχεία του ερειστικού συστήματος. Στόχοι της χειρουργικής θεραπείας είναι οι διορθώσεις αποκλειστικά των οστικών αλλοιώσεων χωρίς να γίνει καμμία απολύτως παρέμβαση σε μαλακά ανατομικά λειτουργικά στοιχεία.
Δεύτερος, παράλληλος αλλά το ίδιο σημαντικός στόχος είναι η αποκατάσταση της σταθερότητας και διατήρηση της λειτουργικότητας της σπονδυλικής στήλης.
Μετά την ολοκλήρωση των οστικών παρεμβάσεων και διορθώσεων ακολουθεί σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης στη διορθωμένη της θέση με σύστημα εσωτερικής συγκράτησης. Η τοποθέτηση του συστήματος γίνεται επίσης μικρο-επεμβατικά και με το σκεπτικό της αντιμετώπισης καταγματικής αστάθειας. Η τοποθέτηση των σταθεροποιητικών εμφυτευμάτων (άγγιστρα-διαυχενικοί ήλοι) γίνεται σε απόσταση ασφαλείας από τις αρθρώσεις. Η χρονική διάρκεια εφαρμογής του συστήματος συνολικά δεν υπερβαίνει τις 8-10 εβδομάδες.
Αφαίρεση του συστήματος σταθεροποίησης. Μετά την πώρωση των ιατρογενών καταγμάτων ακολουθεί αφαίρεση του εσωτερικού συστήματος ακινητοποίησης και επαναφορά της σπονδυλικής στήλης σε καθεστώς ελεύθερης κίνησης. Ο/η ασθενής είναι ελεύθερος πλέον ν' αρχίσει πρόγραμμα ασκήσεων για την ενδυνάμωση των μυών του κορμού και της ράχης και πρόγραμμα ευλυγυσίας για την αποκατάσταση της κίνησης με διορθωμένη αλλά ελεύθερη τη σπονδυλική στήλη.
Συμπεράσματα
Η χειρουργική διόρθωση της σκολίωσης χωρίς σπονδυλοδεσία είναι η στην κυριολεξία το βήμα που καθορίζει το αύριο της χειρουργικής στον τομέα των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης. Η συνολική διάρκεια της θεραπείας δεν ξεπερνά τους 3 μήνες, η συνολική νοσηλεία τις 10 ημέρες και το καθοριστικό όφελος για τον ασθενή η διατήρηση της κίνησης χωρίς την παραμόρφωση.